Φαρμακογενετική: Η σημασία της στην εξατομικευμένη επιλογή θεραπείας
Επαναπροσδιορίζοντας την Υγεία σου!
Πάρις Ρόιδος
Ph.D, M.Sc. Μοριακός Βιολόγος - Γενετιστής
Επιστημονικός Υπεύθυνος
Φαρμακογενετική και Επιλογή Θεραπείας: Τι Πρέπει να Ξέρετε
Η φαρμακογενετική και επιλογή θεραπείας βρίσκονται σήμερα στο επίκεντρο της εξατομικευμένης ιατρικής. Η φαρμακογενετική, δηλαδή η μελέτη του τρόπου με τον οποίο οι γενετικές παραλλαγές επηρεάζουν την απόκριση ενός ατόμου στα φάρμακα, προσφέρει νέα δεδομένα στην πρόληψη ανεπιθύμητων ενεργειών και την αύξηση της αποτελεσματικότητας των φαρμάκων.
Γιατί είναι σημαντική η φαρμακογενετική και η επιλογή θεραπείας;
Δεν ανταποκρίνονται όλοι οι άνθρωποι στα φάρμακα με τον ίδιο τρόπο. Ένας ασθενής μπορεί να ωφελείται από ένα φάρμακο, ενώ ένας άλλος να εμφανίζει παρενέργειες ή να μην έχει καμία ανταπόκριση. Η φαρμακογενετική και επιλογή θεραπείας δίνουν τη δυνατότητα στους επαγγελματίες υγείας να προσαρμόσουν την αγωγή σύμφωνα με το γενετικό προφίλ κάθε ασθενούς.
Για παράδειγμα, πολυμορφισμοί στα γονίδια CYP2D6, CYP2C19 ή SLCO1B1 μπορούν να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα φαρμάκων όπως αντικαταθλιπτικά, αντιπηκτικά και στατίνες .
Κλινικές εφαρμογές στην επιλογή φαρμάκων
Η φαρμακογενετική έχει αποδείξει τη χρησιμότητά της σε πολλές κλινικές περιπτώσεις:
Σε ασθενείς με κατάθλιψη, η γενετική ανάλυση του CYP2C19 βοηθά στην επιλογή αντικαταθλιπτικών με λιγότερες παρενέργειες.
Σε καρδιολογικούς ασθενείς, η γενετική προδιάθεση μπορεί να προβλέψει αν η κλοπιδογρέλη θα είναι αποτελεσματική ή όχι .
Σε ασθενείς με καρκίνο, η δοσολογία της μερκαπτοπουρίνης προσαρμόζεται βάσει μεταλλάξεων στο γονίδιο TPMT, μειώνοντας τη μυελοτοξικότητα.
Οι μοριακές τεχνικές πίσω από τη φαρμακογενετική
Η φαρμακογενετική βασίζεται σε σύγχρονες μοριακές τεχνικές, όπως η αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (PCR), για την ανίχνευση γενετικών παραλλαγών. Οι τεχνικές αυτές επιτρέπουν ακριβή και αξιόπιστη διάγνωση, προσφέροντας πολύτιμα δεδομένα για την επιλογή φαρμακευτικής αγωγής.
Ποιοι ωφελούνται περισσότερο;
Η φαρμακογενετική και επιλογή θεραπείας είναι ιδιαιτέρως χρήσιμες για:
Ασθενείς με χρόνιες νόσους που λαμβάνουν πολλαπλά φάρμακα
Άτομα με ιστορικό ανεπιθύμητων αντιδράσεων
Ασθενείς με ψυχιατρικά ή καρδιολογικά προβλήματα
Άτομα που ξεκινούν νέα φαρμακευτική αγωγή και θέλουν να αποφύγουν την προσέγγιση «δοκιμή και σφάλμα»
Προτεινόμενες Πηγές
Παραπομπές στα επιστημονικά άρθρα που χρησιμοποιήθηκαν για την εμπλουτισμένη γνώση του άρθρου:
- Relling, M. V., & Evans, W. E. (2015). Pharmacogenomics in the clinic. Nature, 526(7573), 343–350.
- Relling, M. V., & Klein, T. E. (2011). CPIC: Clinical Pharmacogenetics Implementation Consortium of the Pharmacogenomics Research Network. Clinical Pharmacology & Therapeutics, 89(3), 464–467.
- U.S. Food & Drug Administration (FDA) – Table of Pharmacogenomic Biomarkers in Drug Labeling.
Γνωρίστε Ποια Φάρμακα Σας Ταιριάζουν
DNA Therapeutics - Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας & Γενετικής
Η DNA Therapeutics παρέχει επιστημονικά άρθρα για τη γενετική και την υγεία. Δεν υποκαθιστούν ιατρική γνώμη — για προσωπικά ζητήματα, απευθυνθείτε στον ιατρό ή τη Γενετική Συμβουλευτική. Ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη σας.
Κάντε Εγγραφή στο Newsletter
/ ΔΗΜΟΦΙΛΗ /
Για να δείτε όλα τα υπόλοιπα άρθρα της επικαιρότητας, επισκεφτείτε την κύρια σελίδα.